Okuma Hızımı Nasıl 3 Katına Çıkarırım?
Okuma Hızımı Nasıl 3 Katına Çıkarırım? Bu kendi kişisel deneyimlerime dayanarak yazdığım hızlı okuma hakkında bir yazıdır. Umarım keyifle okuyacağınız bir yazı olur. Okumak, sahip olunması gereken oldukça önemli bir beceridir. Tüm eğitim şekilleri, okumayı bir şekilde içerecektir. Belirli bir alanda yeterli okuma yaparsanız, o konuda entelektüel bir uzman olabilirsiniz. Okuma bu kadar büyük bir öneme sahip olsa da birçok insan okumayı verimli olarak yapamaz. Emeklemenin ötesine geçemeyen bir çocuk gibi insanların çoğunun, adım atacak kadar okuma becerisi olsa da koşmaktan oldukça uzaktır.
Yıllar önce sınavlara hazırlanırken hızlı okuma ile alakalı kendimi geliştirmek için bazı çalışma kitaplarını aldım. Kitabı satın aldıktan sonra, okuma becerilerimi geliştirmek için diğer yöntemlere de zaman ve enerji harcadım. Sonralarında kitap okuma konusunda hevesim ve anlama seviyem arttı. Bir kitaba ayırdığım zaman 1 saat 2 saat gibi sürelere kadar indi.
Kitabın başında ilk testi yaptığım zaman dakikada yaklaşık 340 kelime okuyabiliyordum. Eğitim almamış bir insanın ortalaması 180’nin biraz üzerinde. Bu yazıda tanımlayacağım teknikleri kullanarak, normal bir durumda yaklaşık dakikada 900 kelimeye kadar çıkarak okuma hızımı üç katına çıkardım.
Bana göre okuma becerilerinizi geliştirebileceğiniz altı temel yöntem var. Tüm becerilerde olduğu gibi sadece çalışarak başarılı olabilirsiniz. Bu nedenle sadece bu yazıyı okumak size bir fayda sağlamayacaktır. Hem hız hem de anlama açısından nasıl önemli gelişmeler elde edebileceğinizi merak ediyorsanız, size başlamak için altı nokta sunacağım.
1) Unutmayın, Okumak Doğrusal Değildir
Kitabı nasıl okursunuz? Büyük ihtimalle baştan sona doğru, geri gitmeden ve bölümleri atlamadan. Bu, okumanın en etkili yöntemlerinden biridir. Metnin en güzel yanı doğrusal olmamasıdır. Sadece ana başlıkları okuyabilirsiniz veya metnin bir kısmına göz atabilirsiniz. Baştan sonra düzeni en kolay olan yöntem olsa da her zaman en etkili yöntem değildir.
Birçok kitapta genellikle en baştan en sona şeklinde okuyorum. Ama tam olarak anlamak istediğim bölümlerin üzerinden yeniden geçiyorum ve gereksiz olarak gördüğüm bölümleri atlıyorum. İyi yazarlar genellikle kavramları anlamanız için anekdotlar veya metaforlar eklerler. Benzer şekilde kötü yazarlar genellikle karmaşık detaylı zayıf bir şekilde açıklarlar ve bunları anlamak için yeniden okumanız gerekir.
Bu durumda sadece doğrusal olmayan bir şekilde okumakla kalmazsınız ama aynı zamanda belirli bir düzende de okumazsınız. Bazı kitapları dakikada 900 kelime hızında okusam da belirli bir bilgiyi anlamak istiyorsam veya karmaşık bir yere geldiysem dakikada 200 kelime hızla okuyorum. Benzer olarak, sadece yüzeysel olarak okuyorsam dakikada 1500 kelimeye kadar çıkabiliyorum. Dakikada 900 kelime okuyabildiğimi söylemek 100 km/saatle araba kullandığımı söylemek gibi. Hızlı okumak sadece daha hızlı olmakla ilgili değil aynı zamanda kendinizi belirli bir düzene göre ayarlamakla da ilgilidir.
Birçok insan genellikle konuşma dinler gibi kitap okurlar. Yazarı dinlerler ve yazarın söylediklerini sıralı bir şekilde takip ederler. Anlamada daha hızlı oranlara ulaşmak istiyorsanız, bu taktikten vazgeçmeniz gerekir. İç sesinizi engelleyerek başlayabilirsiniz.
2) İç Seslendirmeyi Bitirin
Okumaya ilk başladığınızda büyük ihtimalle sesli okuyordunuz. İlkokul öğretmeniniz kitabı okurken kelimeleri sesli olarak söylemenizi istedi. Bu beceride uzmanlaştıktan sonra kelimeleri kafanızın içerisinde okuyarak sessiz bir şekilde devam edebilirsiniz. Bu genellikle birçok okuma eğitimi ve beceri seviyesinin sona ulaştığı nokta. Yeni bir seviyeye geçmek için kelimelere ses vermeyi bitirmelisiniz. İç sesle okumak zaman alır ve bu zaman okuduğunuz kelimeleri anlamanızdan daha uzundur. İç sesle okurken dakikada 400 veya 500 kelimenin ötesine geçebilmek mümkün değildir. Bunun yerine kafanızın içinde kelimeleri duymadan okumak için kendinizi eğitmeniz gerekir.
Ama birçok insan için bu durum bir alışkanlık haline gelmiştir ve iç sesle okumanın anlamanın ayrı bir süreci olduğunu fark etmezler. Dakikada bin kelime okuyorsam, kelimeleri anlamaya çalışırken kafamda duymamın olanağı yoktur. Bunun yerine kelimeleri sadece görerek beynimin yazanı otomatik olarak anlamasını sağlıyorum. Kelimeleri kafamda söylemek beş saniye alacakken bakarak bir saniye içerisinde metni anlayabiliyorum.
Mevcut durumda birçok insan iç sesi anlamadan ayıramadığı için genellikle 400-500 kelime seviyesinde kalıyorlar. Bu rakamları aşmak için okuduğunuzdan daha hızlı okumaya çalışmalısınız.
3) Okuma Pratiği Yapın
Okuma pratiği, okuma değildir. Okuma pratiği normalde okuduğunuzdan daha hızlı okumayı içerir. Beyniniz daha yavaş hızlara ve iş sese alışık olduğu için okuduğunuzu anlamayacaksınız. Burada amaç metni okuduğunuzdan daha hızlı görerek kelimelere ses verme alışkanlığından kurtulmaktadır. Bunu saatinizle zaman tutarak ve bir dakikada elinizden geldiği kadar metin okuyarak yapabilirsiniz. Bu süreçte daha önce okumadığınız bir kitabı kullanarak beyninizin hafızaya değil de pratik yapmaya odaklanmasını sağlayabilirsiniz. Başladığınız ve bitirdiğiniz yerleri işaretleyin. Her bir satırdaki kelimeleri sayın (hızlı bir şekilde ortalamasını alın) ve daha sonra okuduğunuz satır sayısını alarak okuma pratiği hızını hesaplayın.
Anlamadan yüksek hızlara ulaştığınız zaman, metni anlamak için yavaşlayabilirsiniz. Bu yavaşlama iç sesinizden daha hızlı bir seviyede olmalıdır. Ben genellikle anlamasam bile dakikada 1500 ve 1800 kelime arasında okuma pratiği yapıyorum. Bu şekilde iç sesim olmadan dakikada 900-1000 kelime okuyup anlayabiliyorum. Peki nasıl okuduğunuzdan daha hızlı okuyabilirsiniz? Metni takip edin nasıl daha hızlı okuyabilirsiniz? Bu soruya verebileceğim cevap işaretleyici kullanmak olacaktır.
4) İşaretleyici Kullanın
Okurken gözünüz tek bir noktaya sabitlenmez. Göz izleme hareketleri gözlerinizin önemli ölçüde hareket ettiğini gösterir. Gözünüz bulunduğu konumdan hareket edince, yeniden uyum sağlaması birkaç milisaniye sürer. Bu küçük ayarlamalar hızlı okumak istiyorsanız oldukça dezavantajlıdır. Sayfanın neresinde olduğunuzu takip etmek için işaret parmağınızı kullanın. Okuduğunuz kelimeleri takip ederek satırlar boyunca ilerlemenizi sağlayacaktır. Bu yöntem ilk başta garip gelebilir ve alışana kadar okuma hızınızı azaltabilir. Ama işaretleyici kullanmak okuma becerilerini geliştirmek için oldukça önemlidir.
Okuma pratiklerinde işaretçi kullanmak oldukça önemlidir. Parmağınızı okuduğunuzdan daha hızlı hareket ettirerek gözleriniz metni daha hızlı görür ve beyniniz de yazanı daha hızlı işler. Bu şekilde iç ses alışkanlığınızdan kurtulabilir ve yeterli pratikle okuma hızınızı iki katına çıkarabilirsiniz. Her zaman parmağınızı işaretleyici olarak kullanmalısınız. Ben bu davranışa ilk başladığımda kitabı garip bir şekilde tutuyordum. Gereksiz ve zaman kaybına yol açan bir davranış olduğunu düşünüyordum. Ama şimdi işaretleyici olmadan okumak çok zor geliyor. Okumaya odaklanmamda ne kadar yardımcı olduğunu görünce benim için paha biçilemez bir araç oldu.
5) Dikkat Dağınıklıklarını Ortadan Kaldırın
Kampüste yaşayan bir üniversite öğrencisiyken bazı arkadaşlarımın televizyon izlerken “çalıştıklarını” fark ettim. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde bunlar genellikle çok fazla çalışmaktan şikayet eden kişiler oluyordu. Dış ortamdan dikkat dağıtıcı öğelerin geldiği bir ortamda okuma yapılamaz. Molaya ihtiyacınız varsa dinlenin. Birkaç dakika televizyon izleyin, müzik dinleyin veya sadece gözlerinizi kapatın. Okurken birden fazla iş yapmayın yoksa hızlı okumanın sunduğu faydalardan yararlanamazsınız. Daha da kötüsü iç sesinizi kullanmadığınız için hiçbir şeyi anlamadan sayfalarca okuyabilirsiniz.
Dikkat dağıtıcı öğeler normal okumayı aksatabilir ama hızlı okumayı imkansız hale getirecektir. İç sesle okuma dikkatinizi toparlamanızı zorlaştıracak sesleri oluşturmaktadır ama iç ses olmadan da okuduklarınızı takip etmeniz zor olabilir.
Dış ortamdan gelen dikkat dağıtıcı öğeler sorun olabilir ama içeriden gelenler daha kötüdür. Bunlar okumanın ortasında meydana gelir ve genellikle arkadaşınızla yaptığınız konuşmayı, görmek istediğiniz filmi veya çamaşır yıkayıp yıkamadığınızı düşünürsünüz. İç dikkat dağıtıcı öğeleri ortadan kaldırmanın en iyi yöntemi amaçlarınızı ve motivasyonunuzu açık bir şekilde belirlemektedir.
6) Motivasyonunuzu Bulun
Okuma hızınızı geliştirmek için size bir öneride bulunmam gerekirse, bu da çalıştığınız materyali kendiniz için çekici hale getirmektir. Okuduklarınızı derinlemesine bir motivasyonla yaparsanız ve okumanızdaki amacı belirlerseniz, dikkatinizi arttırabilirsiniz. Birçok insan bunu yapmamaktadır. Bunun yerine zorunluluktan çalışmakta ve her otuz saniyede bir kitabın ne kadar sıkıcı olduğunu düşünmektedirler
Okuma Hızımı Nasıl 3 Katına Çıkarırım?
ilk olarak genel motivasyon sağlayın. Bu şekilde okuma, gerçek amaçlarınız ve tutkularınızla aynı çizgide olabilir. Psikoloji ders kitaplarımı okurken, insan psikolojisini anlamanın kişisel gelişimime sağlayacağı yaraları ve yeni fikirler keşfetmeyi düşünüyorum. Asya tarihini çalışırken yeni bir kültürü tanıdığıma, Batı ve Doğu değer sistemleri arasındaki farklara ve bana yeni fikirler kazandırmasına odaklanıyorum. Buda ve Konfüçyüs gibi büyük filozofların bu dönemde yaşadıklarına ve fikirleriyle ulusları etkilediklerine odaklanıyorum.
Genel motivasyon, kitabı okumak istemenizi sağlamalıdır. Kitabı okumak istemiyorsanız, daha fazla zorlanacaksınız. Eğer yeterince yaratıcı olursanız herhangi bir kitabı okumak için genel motivasyon oluşturabilirsiniz.
İkinci kısım ise okumak için özel motivasyonunuzu belirlemekle ilgilidir. Kitapları okurken neyi arıyorsunuz? Yeni fikirler? Sorun için pratik çözümler? Bir kavramı anlamak? Beyin kaslarını esnetmek? Okuma seanslarından ne istediğinizi belirleyin. Kitap başlangıç seviyesinden uzman seviyesine doğru gitmektedir. Hızlı okuma oldukça önemli bir beceridir ve en azından arkadaşlarınızı etkileyebileceğiniz bir beceri olabilir.